Nasz Grodziec

Po polsku, portugalsku i ukraińsku

W ostatnim czasie ukazały się trzy książki, w których znaleźć można interesujące mieszkańców naszej wioski informacje. Każda z nich napisana została w innym języku i powstała w innym kraju. Łączy je jednak tematyka kresowa, we wszystkich pojawiają się znane nazwy miejscowości i nazwiska występujące dziś w Grodźcu.

Dlatego też warto poświęcić im kilka słów. Pierwsza z książek to praca zbiorowa pod red. Marii Kalczyńskiej Kresowianie na Śląsku Opolskim (Opole 2011). Książka jest zbiorem artykułów traktujących, najogólniej rzecz biorąc, o ludziach wysiedlonych z Kresów i zamieszkałych po wojnie na Opolszczyźnie. Całość podzielono na trzy części: Szkice i rozprawy, Wspomnienia i dokumenty oraz Informator kresowy. W dwóch pierwszych częściach znaleźć można artykuły traktujące o nas. Są to artykuły Elżbiety Dworzak, Dzieje obrazu Matki Boskiej Patronki Sybiraków z Grodźca oraz Krzysztofa Kleszcza Gwara kresowa na Śląsku Opolskim i Relacje ekspatriantów z Biłki Szlacheckiej i Biłki Królewskiej. Poza tym jest też artykuł mieszkańca Leśnicy Tomasza Sitnika Z badań nad dziedzictwem kulturowym Kresowiaków, w którym znaleźć można relacje dawnych mieszkańców Biłek Szlacheckiej i Królewskiej. Druga książka została napisana w ? Brazylii (w języku portugalskim), a jej autorem jest Wilson Carlos Rodycz, potomek emigrantów z Biłki Szlacheckiej, Walentego i Katarzyny (z domu Kasperskiej) Rodyczów. Książka nosi tytuł Os imigrantes poloneses da Colônia Lucena ? Itaiópolis ? se um marreco pisar no gelo ele quebra (Porto Alegre 2011). W rozdziale 22.: Em Itaiópolis há gene bilquense ? biłczanie, em Polon?s znaleźć możemy informacje o emigracji biłczan do Brazylii w roku 1895. Podano tam wykaz nazwisk osób, które wyjechały z Biłki do Brazylii, a także trzy zdjęcia: 1. rodziny Rodyczów w Brazylii, 2. rodziny Kasperskich w Biłce Szlacheckiej, 3. kościoła w Biłce Szlacheckiej. Co ciekawe, autor opiera się na artykule drukowanym w grodzieckim Biuletynie Pryzmat (podaje również adres strony internetowej naszej miejscowości). Trzecia i ostatnia książka ukazała się we Lwowie w 2010 r. Jej tytuł w oryginale brzmi ????????? - ?????? ????? ????, co można przetłumaczyć jako Barszczowice - spojrzenie przez wieki. Książka napisana została w języku ukraińskim, a jej autorką jest Jarosława Bojcun (z domu Sohor), mieszkanka Barszczowic. Autorka przejrzała dostępne archiwa ukraińskie i zamieściła w książce wiele interesujących faktów z historii miejscowości sąsiadującej z Biłką Królewską. Niestety, nie ustrzegła się kilku akcentów antypolskich, zapominając, że we Barszczowicach przez wiele lat mieszkali wspólnie i w zgodzie Polacy i Ukraińcy. Autorka zamiast podkreślić zgodne i harmonijne współżycie dwóch narodów, w niektórych momentach skupia się na eksponowaniu różnic i podkreślaniu krzywd, jakich doznali Ukraińcy od ?polskich panów?. Książkę jednak warto przeczytać, choćby po to, by poznać nieznane szerzej fakty z historii Barszcowic.

Krzysztof Kleszcz